[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wprawdzie bliski królowi biskup Stanisław Łubieński przypomniał w opublikowanej w tym czasie broszurze niewygasłe prawa Polski do starej dzielnicy piastowskiej, jednak nie spotkał się ze zrozumieniem strony szlachty, która niechętnie widziała wmieszanie się Rzeczypospolitej w nową wojnę.Jerzy Zbaraski przytaczał w odpowiedzi racje, dla których lepiej nie poruszać sprawy śląskiej - chodziło o to, by nie zrażać sobie Czechów i Węgrów i nie popierać domu habsburskiego przeciwko Piastom śląskim.Ze względów zasadniczych przeciwni byli interwencji dysydenci polscy.Ostatecznie dwór zdecydował się na nieoficjalne wystąpienie.Rzeczypospolitej wróciła w tym czasie z kampanii moskiewskiej dywizja lisowczyków.Był to rodzaj bractwa żołnierskiego, rządzącego się własnymi prawami, uznającego tylko wybranych przez siebie dowódców.Jednym z pierwszych był rokoszanin Aleksander Lisowski.Lisowczycy zasłynęli w czasie dymitriady i walk z Moskwą jako doskonali zagończycy, zdolni do urządzania głębokich wypadów na zaplecze nieprzyjaciela.Bezwzględni aż do okrucieństwa, chciwi łupu - byli przy tym znakomitymi żołnierzami, walczącymi równie dobrze w zaskoczeniu, jak i otwartym polu.Szlachta, której lisowczycy dali się we znaki, domagała się usunięcia ich z kraju, Skorzystał z tego Zygmunt III i wysłał te kondotierskie oddziały w liczbie około 10 tys.ludzi z pomocą cesarzowi.Ta interwencja polska zaciążyła na dalszym przebiegu pierwszej fazy wojny trzydziestoletniej.Lisowczycy wtargnęli na północne Węgry i odnieśli zwycięstwo nad wojskami siedmiogrodzkimi pod Humiennem (16191.Książę siedmiogrodzki Bethlen Gabor, który wraz z Czechami oblegał wtedy Wiedeń, musiał pospiesznie wracać do kraju i zawrzeć z cesarzem Ferdynandem rozejm, co znacznie pogorszyło sytuację powstańców czeskich.Później pomagali jeszcze parokrotnie lisowczycy przy bezwzględnymi zwalczaniu przeciwników cesarskich na Śląsko, zwłaszcza w Kłodzkiem, oraz przy tłumieniu powstania w Czechach, walczyli także w Niemczech.W krytycznym momencie Zygmunt III przyczynił się więc do uratowania pozycji domu rakuskiego.Usługa oddana cesarzowi Ferdynandowi przez króla polskiego nie przyniosła Wazie poważniejszych korzyści.Skończyło się na wyborze syna Zygmunta III, Karola Ferdynanda, na biskupa wrocławskiego.Po załamaniu się powstania czeskiego na Śląsk spadł grad represji, który w dużym stopniu dotknął także polską szlachtę na Górnym Śląsku.Tereny Śląska stały się obszarem surowej akcji kontrreformacyjnej, która wyrzuciła poza granice tej prowincji - częściowo także do Rzeczypospolitej - tysiące Ślązaków.Wkrótce potem działania wojenne rozszerzyły się znów na ziemie śląskie.Przemierzyły Śląsk armie Mansfelda i Wallensteina, parokrotnie opanowywali tę prowincję Szwedzi.Niemal do końca wojny tereny śląskie padały pastwą zniszczeń i bezwzględności ze strony obu zwalczających się armii.Wielu Ślązaków szukało azylu w Rzeczypospolitej, zwracało się także o pomoc do królów polskich, szczególnie do Władysława IV.O objęcie zwierzchnictwa nad Śląskiem prosił go przywódca obozu protestanckiego, książę brzeski, Piast - Jan Chrystian.Śląski poeta arianin Szymon Pistorius marzył o Opolu: „gdybyś połączył się z Polską, bujnie kwitnącą krainą, cieszylibyśmy się z tobą dawnym twym stanowiskiem”.Wystąpiły więc na Śląsku pod wrażeniem spadających nań klęsk dążenia do ponownego zjednoczenia z Polską.Nie podjęła ich jednak szlachecka Rzeczpospolita.Pod koniec wojny trzydziestoletniej cały niemal Śląsk stał ruiną.Podupadły wielokrotnie zdobywane i palone miasta, wyniszczała wieś, zarazy zdziesiątkowały ludność.Dla Śląska Górnego pewną ulgą było oddanie przez cesarza w formie lenna w ręce Władysława IV księstwa opolsko-raciborskiego w 1646 r., co uchroniło je przed dalszymi spustoszeniami.Jakkolwiek te związki z Polską nie trwały długo (w 1666 r.cesarz ponownie podporządkował sobie bezpośrednio te księstwa), w pamięci ludności zapisały się dobrze.Tymczasem pokój westfalski pozostawił na Śląsku całkowicie niemal wolną rękę Habsburgom [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl centka.pev.pl
.Wprawdzie bliski królowi biskup Stanisław Łubieński przypomniał w opublikowanej w tym czasie broszurze niewygasłe prawa Polski do starej dzielnicy piastowskiej, jednak nie spotkał się ze zrozumieniem strony szlachty, która niechętnie widziała wmieszanie się Rzeczypospolitej w nową wojnę.Jerzy Zbaraski przytaczał w odpowiedzi racje, dla których lepiej nie poruszać sprawy śląskiej - chodziło o to, by nie zrażać sobie Czechów i Węgrów i nie popierać domu habsburskiego przeciwko Piastom śląskim.Ze względów zasadniczych przeciwni byli interwencji dysydenci polscy.Ostatecznie dwór zdecydował się na nieoficjalne wystąpienie.Rzeczypospolitej wróciła w tym czasie z kampanii moskiewskiej dywizja lisowczyków.Był to rodzaj bractwa żołnierskiego, rządzącego się własnymi prawami, uznającego tylko wybranych przez siebie dowódców.Jednym z pierwszych był rokoszanin Aleksander Lisowski.Lisowczycy zasłynęli w czasie dymitriady i walk z Moskwą jako doskonali zagończycy, zdolni do urządzania głębokich wypadów na zaplecze nieprzyjaciela.Bezwzględni aż do okrucieństwa, chciwi łupu - byli przy tym znakomitymi żołnierzami, walczącymi równie dobrze w zaskoczeniu, jak i otwartym polu.Szlachta, której lisowczycy dali się we znaki, domagała się usunięcia ich z kraju, Skorzystał z tego Zygmunt III i wysłał te kondotierskie oddziały w liczbie około 10 tys.ludzi z pomocą cesarzowi.Ta interwencja polska zaciążyła na dalszym przebiegu pierwszej fazy wojny trzydziestoletniej.Lisowczycy wtargnęli na północne Węgry i odnieśli zwycięstwo nad wojskami siedmiogrodzkimi pod Humiennem (16191.Książę siedmiogrodzki Bethlen Gabor, który wraz z Czechami oblegał wtedy Wiedeń, musiał pospiesznie wracać do kraju i zawrzeć z cesarzem Ferdynandem rozejm, co znacznie pogorszyło sytuację powstańców czeskich.Później pomagali jeszcze parokrotnie lisowczycy przy bezwzględnymi zwalczaniu przeciwników cesarskich na Śląsko, zwłaszcza w Kłodzkiem, oraz przy tłumieniu powstania w Czechach, walczyli także w Niemczech.W krytycznym momencie Zygmunt III przyczynił się więc do uratowania pozycji domu rakuskiego.Usługa oddana cesarzowi Ferdynandowi przez króla polskiego nie przyniosła Wazie poważniejszych korzyści.Skończyło się na wyborze syna Zygmunta III, Karola Ferdynanda, na biskupa wrocławskiego.Po załamaniu się powstania czeskiego na Śląsk spadł grad represji, który w dużym stopniu dotknął także polską szlachtę na Górnym Śląsku.Tereny Śląska stały się obszarem surowej akcji kontrreformacyjnej, która wyrzuciła poza granice tej prowincji - częściowo także do Rzeczypospolitej - tysiące Ślązaków.Wkrótce potem działania wojenne rozszerzyły się znów na ziemie śląskie.Przemierzyły Śląsk armie Mansfelda i Wallensteina, parokrotnie opanowywali tę prowincję Szwedzi.Niemal do końca wojny tereny śląskie padały pastwą zniszczeń i bezwzględności ze strony obu zwalczających się armii.Wielu Ślązaków szukało azylu w Rzeczypospolitej, zwracało się także o pomoc do królów polskich, szczególnie do Władysława IV.O objęcie zwierzchnictwa nad Śląskiem prosił go przywódca obozu protestanckiego, książę brzeski, Piast - Jan Chrystian.Śląski poeta arianin Szymon Pistorius marzył o Opolu: „gdybyś połączył się z Polską, bujnie kwitnącą krainą, cieszylibyśmy się z tobą dawnym twym stanowiskiem”.Wystąpiły więc na Śląsku pod wrażeniem spadających nań klęsk dążenia do ponownego zjednoczenia z Polską.Nie podjęła ich jednak szlachecka Rzeczpospolita.Pod koniec wojny trzydziestoletniej cały niemal Śląsk stał ruiną.Podupadły wielokrotnie zdobywane i palone miasta, wyniszczała wieś, zarazy zdziesiątkowały ludność.Dla Śląska Górnego pewną ulgą było oddanie przez cesarza w formie lenna w ręce Władysława IV księstwa opolsko-raciborskiego w 1646 r., co uchroniło je przed dalszymi spustoszeniami.Jakkolwiek te związki z Polską nie trwały długo (w 1666 r.cesarz ponownie podporządkował sobie bezpośrednio te księstwa), w pamięci ludności zapisały się dobrze.Tymczasem pokój westfalski pozostawił na Śląsku całkowicie niemal wolną rękę Habsburgom [ Pobierz całość w formacie PDF ]