[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Współczesne społeczeństwa charakteryzują się ogromną różnorodnością grup społecznycha socjologiczne analizy grup zawierają różne klasyfikacje i typologie.Do klasyfikowania grupwykorzystuje się wiele kryteriów, wśród których najpopularniejsze to liczebność członkówgrupy, struktura grupy, typ więzi społecznej, stopień formalizacji stosunków grupowych,stopień trudności wejścia do grupy, trwałość grupy.Biorąc pod uwagę liczebność członków - grupy dzielimy na małe i duże.Mała liczebnośćosób tworzących dana grupę umożliwia bezpośredni kontakt każdego z każdym a tym samymułatwia kształtowanie się osobistych stosunków personalnych.Ze względu na kryteriumstrukturalne, grupy małe posiadają prostą strukturę i nie mają żadnych podgrup wprzeciwieństwie do grup dużych o złożonej strukturze.Grupy pierwotne od wtórnych odróżnia się ze względu na typ więzi łączącej ich członków.W grupach pierwotnych dominuje więz budowana na stycznościach osobistych, prywatnych,bezpośrednich i na silnych związkach o charakterze emocjonalnym.W grupach wtórnychwięz wynika głównie ze ściśle określonego celu przyjętego do realizacji oraz ze stycznościrzeczowych, często publicznych i pośrednich.Grupy formalne, inaczej celowe, zamierzone, zorganizowane są zwyklew sposób administracyjny na podstawie obowiązujących przepisów prawnych, schematóworganizacyjnych i regulują dokładnie działania swych członków, ustalając formalne zasadyodpowiedzialności ich przykładem jest grupa pracownicza.Grupy nieformalne,spontaniczne, takie jak grupa koleżeńska, tworzone są w celu realizacji różnych potrzebspołecznych i osobistych ludzi.Grupy społeczne różnią się także stopniem trudności wejścia do grupy.Aatwo stać sięczłonkiem grup inkluzywnych natomiast w grupach ekskluzywnych trzeba spełnić jakieśspecjalne ku temu wymogi.Z punktu widzenia trwałości grupy wyróżnia się grupykrótkotrwałe i grupy trwałe.92Przynależność do grup społecznych jest doświadczeniem powszechnym a liczbę grup wktórych uczestniczą jednostki można traktować jako wskaznik ich aktywności społecznej.Poprzez uczestnictwo w grupie kreowane jest wyobrażenie o sobie, wartości i przekonania,emocje, motywy, sposób bycia i styl wykonywania ról społecznych.Wszystko to w znacznym92D.Walczak-Duraj, Podstawy socjologii, Wyd.Omega-Praksis, Aódz 1998, s.138-140.46 stopniu kształtowane jest przez funkcjonowanie jednostki w grupie i jej wcześniejsząprzynależność do innych grup.Zwłaszcza małe grupy wywierają niezwykle silny wpływ socjalizujący, przy czym mogą tobyć zarówno grupy, których członkiem faktycznie jest jednostka (socjalizacja realna ), jak igrupy, do których nie należy, lecz zna je z przekazu pośredniego (socjalizacja wirtualna).W efekcie rozważań nad wpływem grup na uznawane postawy i wartości powstałakoncepcja grup odniesienia, jako zbiorowości poprzez, które jednostka postrzega swojąpozycję społeczną.Rozróżnienie na grupy odniesienia pozytywnego i negatywnego w sposóbistotny uzupełnił Robert Merton wprowadzając pojęcie grupy odniesienia porównawczego inormatywnego.Pierwsza z nich dostarcza jednostce pewnego standardu do dokonywaniaporównawczej samooceny, uzyskując w ten sposób poczucie uprzywilejowania bądzupośledzenia.Z kolei grupa, która jest zródłem norm, wartości, wzorów zachowania inagradza za ich przestrzeganie a karze za łamanie, ma charakter grupy odniesienianormatywnego.93Grupy dostarczają jednostkom określonej wiedzy dotyczącej funkcjonowaniaw społeczeństwie, istotnych wartości i wskazań dotyczących sposobu ich osiągania a takżemotywacji do różnorodnej aktywności oraz wzorów zachowań w różnych sytuacjachżyciowych.Oprócz transmisji wiedzy grupy stosują różnego rodzaju systemy kontroli,mającej na celu zaakceptowanie przez jednostkę przekazywanych wiadomości, w takimstopniu aby stały się one podstawą praktycznego działania.Reasumując należy stwierdzić, że grupa stanowiąc najbardziej elementarną strukturęspołeczną posiada wielką siłę oddziaływania wynikającą z jej bezpośredniej bliskości wobecjednostki.Analiza zagadnień związanych z funkcjonowaniem grup społecznych wnosi zatemistotne aspekty poznawcze w kontekście badań zachowań organizacyjnych ludzi.4.3 Grupowe determinanty zachowań organizacyjnychLudzie w organizacjach funkcjonują w grupach, dlatego tak istotne jest spojrzenie napracowników jako na członków grup.Zachowania grupowe nie sąw rzeczywistości organizacyjnej jedynie sumą indywidualnych zachowań jej członków,ponieważ grupa nadaje dodatkowy wymiar ich postępowaniu.Małą grupa rządzą specyficzne dla tej formy funkcjonowania społecznego prawidłowościokreślające mechanizmy: uczestnictwa, wpływu na zachowanie, postawy i przekonaniajednostek.Dlatego odwołując się do dynamiki małych grup i wpływu uczestnictwa w nich nazachowanie jej członków można wyjaśnić wiele ogólniejszych zjawisk społecznych, w tymdotyczących zarządzania organizacją jako określonym systemem społecznym.Problematyka małych grup ma charakter interdyscyplinarny dlatego zainteresowaniefunkcjonowaniem grup w organizacjach jest inspiracją dla wielu przedstawicieli różnychdyscyplin nauki.Za pionierskie dokonania w tej dziedzinie uważa się klasyczne badaniaEltona Mayo prowadzone w zakładach General Electric na początku dwudziestego wieku.Badania znane pod nazwą eksperymentu z Hawthorne dotyczyły roli poszczególnychczłonków w grupie, kierowania grupą i budowania zespołu oraz grup formalnych inieformalnych w organizacji a także rywalizacji i spójności grupy.Otrzymane wynikiukazały, że nawet w najbardziej racjonalnym schemacie organizacji przedsiębiorstwa nie dasię przewidzieć wszystkich możliwych sposobów rzeczywistego współdziałania osób.Nawetdoskonała organizacja formalna jest schematyczna, ogólnikowa, abstrakcyjna aw efekcie nieosobowa.W związku z tym zawsze tworzyły i będą tworzyć się nieformalnegrupy uzupełniające tę formalną strukturę organizacji.Do głównych wniosków wyciągniętychz badań Mayo zalicza się następujące stwierdzenia:93A.Karwińska red., Odkrywanie socjologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, s.105.47 " indywidualni pracownicy nie mogą być postrzegani osobno lecz jako członkowiegrupy," uczestnictwo w grupie i związany z nim status są dla jednostek ważniejsze niż bodzcefinansowe, czy dobre warunki pracy," nieformalne grupy w miejscu pracy wywierają silny wpływ na zachowaniepracowników," kierownicy muszą być świadomi społecznych potrzeb pracowników jeśli chcą jeślichcą ich zaangażowania w osiągania celów organizacji.94Struktura grupowa to układ powiązanych ze sobą pozycji.Na podstawie rodzaju powiązańmiędzy poszczególnymi pozycjami w grupie wyodrębnia się najczęściej trzy rodzaje struktur.Należą do nich struktura władzy oraz struktura komunikacyjna związana z ilościąprzekazywanych informacji i liczbą kanałów informacyjnych łączących poszczególne pozycjea także struktura socjometryczna związana z atrakcyjnością interpersonalną.Zainteresowanie strukturami grupowymi wynika z faktu, iż określają one miejsce jednostkiw grupie, jej prawa, obowiązki, rolę społeczna i status ale także decydują o tym jakfunkcjonuje grupa i jak efektywnie realizuje swoje cele [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl centka.pev.pl
.Współczesne społeczeństwa charakteryzują się ogromną różnorodnością grup społecznycha socjologiczne analizy grup zawierają różne klasyfikacje i typologie.Do klasyfikowania grupwykorzystuje się wiele kryteriów, wśród których najpopularniejsze to liczebność członkówgrupy, struktura grupy, typ więzi społecznej, stopień formalizacji stosunków grupowych,stopień trudności wejścia do grupy, trwałość grupy.Biorąc pod uwagę liczebność członków - grupy dzielimy na małe i duże.Mała liczebnośćosób tworzących dana grupę umożliwia bezpośredni kontakt każdego z każdym a tym samymułatwia kształtowanie się osobistych stosunków personalnych.Ze względu na kryteriumstrukturalne, grupy małe posiadają prostą strukturę i nie mają żadnych podgrup wprzeciwieństwie do grup dużych o złożonej strukturze.Grupy pierwotne od wtórnych odróżnia się ze względu na typ więzi łączącej ich członków.W grupach pierwotnych dominuje więz budowana na stycznościach osobistych, prywatnych,bezpośrednich i na silnych związkach o charakterze emocjonalnym.W grupach wtórnychwięz wynika głównie ze ściśle określonego celu przyjętego do realizacji oraz ze stycznościrzeczowych, często publicznych i pośrednich.Grupy formalne, inaczej celowe, zamierzone, zorganizowane są zwyklew sposób administracyjny na podstawie obowiązujących przepisów prawnych, schematóworganizacyjnych i regulują dokładnie działania swych członków, ustalając formalne zasadyodpowiedzialności ich przykładem jest grupa pracownicza.Grupy nieformalne,spontaniczne, takie jak grupa koleżeńska, tworzone są w celu realizacji różnych potrzebspołecznych i osobistych ludzi.Grupy społeczne różnią się także stopniem trudności wejścia do grupy.Aatwo stać sięczłonkiem grup inkluzywnych natomiast w grupach ekskluzywnych trzeba spełnić jakieśspecjalne ku temu wymogi.Z punktu widzenia trwałości grupy wyróżnia się grupykrótkotrwałe i grupy trwałe.92Przynależność do grup społecznych jest doświadczeniem powszechnym a liczbę grup wktórych uczestniczą jednostki można traktować jako wskaznik ich aktywności społecznej.Poprzez uczestnictwo w grupie kreowane jest wyobrażenie o sobie, wartości i przekonania,emocje, motywy, sposób bycia i styl wykonywania ról społecznych.Wszystko to w znacznym92D.Walczak-Duraj, Podstawy socjologii, Wyd.Omega-Praksis, Aódz 1998, s.138-140.46 stopniu kształtowane jest przez funkcjonowanie jednostki w grupie i jej wcześniejsząprzynależność do innych grup.Zwłaszcza małe grupy wywierają niezwykle silny wpływ socjalizujący, przy czym mogą tobyć zarówno grupy, których członkiem faktycznie jest jednostka (socjalizacja realna ), jak igrupy, do których nie należy, lecz zna je z przekazu pośredniego (socjalizacja wirtualna).W efekcie rozważań nad wpływem grup na uznawane postawy i wartości powstałakoncepcja grup odniesienia, jako zbiorowości poprzez, które jednostka postrzega swojąpozycję społeczną.Rozróżnienie na grupy odniesienia pozytywnego i negatywnego w sposóbistotny uzupełnił Robert Merton wprowadzając pojęcie grupy odniesienia porównawczego inormatywnego.Pierwsza z nich dostarcza jednostce pewnego standardu do dokonywaniaporównawczej samooceny, uzyskując w ten sposób poczucie uprzywilejowania bądzupośledzenia.Z kolei grupa, która jest zródłem norm, wartości, wzorów zachowania inagradza za ich przestrzeganie a karze za łamanie, ma charakter grupy odniesienianormatywnego.93Grupy dostarczają jednostkom określonej wiedzy dotyczącej funkcjonowaniaw społeczeństwie, istotnych wartości i wskazań dotyczących sposobu ich osiągania a takżemotywacji do różnorodnej aktywności oraz wzorów zachowań w różnych sytuacjachżyciowych.Oprócz transmisji wiedzy grupy stosują różnego rodzaju systemy kontroli,mającej na celu zaakceptowanie przez jednostkę przekazywanych wiadomości, w takimstopniu aby stały się one podstawą praktycznego działania.Reasumując należy stwierdzić, że grupa stanowiąc najbardziej elementarną strukturęspołeczną posiada wielką siłę oddziaływania wynikającą z jej bezpośredniej bliskości wobecjednostki.Analiza zagadnień związanych z funkcjonowaniem grup społecznych wnosi zatemistotne aspekty poznawcze w kontekście badań zachowań organizacyjnych ludzi.4.3 Grupowe determinanty zachowań organizacyjnychLudzie w organizacjach funkcjonują w grupach, dlatego tak istotne jest spojrzenie napracowników jako na członków grup.Zachowania grupowe nie sąw rzeczywistości organizacyjnej jedynie sumą indywidualnych zachowań jej członków,ponieważ grupa nadaje dodatkowy wymiar ich postępowaniu.Małą grupa rządzą specyficzne dla tej formy funkcjonowania społecznego prawidłowościokreślające mechanizmy: uczestnictwa, wpływu na zachowanie, postawy i przekonaniajednostek.Dlatego odwołując się do dynamiki małych grup i wpływu uczestnictwa w nich nazachowanie jej członków można wyjaśnić wiele ogólniejszych zjawisk społecznych, w tymdotyczących zarządzania organizacją jako określonym systemem społecznym.Problematyka małych grup ma charakter interdyscyplinarny dlatego zainteresowaniefunkcjonowaniem grup w organizacjach jest inspiracją dla wielu przedstawicieli różnychdyscyplin nauki.Za pionierskie dokonania w tej dziedzinie uważa się klasyczne badaniaEltona Mayo prowadzone w zakładach General Electric na początku dwudziestego wieku.Badania znane pod nazwą eksperymentu z Hawthorne dotyczyły roli poszczególnychczłonków w grupie, kierowania grupą i budowania zespołu oraz grup formalnych inieformalnych w organizacji a także rywalizacji i spójności grupy.Otrzymane wynikiukazały, że nawet w najbardziej racjonalnym schemacie organizacji przedsiębiorstwa nie dasię przewidzieć wszystkich możliwych sposobów rzeczywistego współdziałania osób.Nawetdoskonała organizacja formalna jest schematyczna, ogólnikowa, abstrakcyjna aw efekcie nieosobowa.W związku z tym zawsze tworzyły i będą tworzyć się nieformalnegrupy uzupełniające tę formalną strukturę organizacji.Do głównych wniosków wyciągniętychz badań Mayo zalicza się następujące stwierdzenia:93A.Karwińska red., Odkrywanie socjologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, s.105.47 " indywidualni pracownicy nie mogą być postrzegani osobno lecz jako członkowiegrupy," uczestnictwo w grupie i związany z nim status są dla jednostek ważniejsze niż bodzcefinansowe, czy dobre warunki pracy," nieformalne grupy w miejscu pracy wywierają silny wpływ na zachowaniepracowników," kierownicy muszą być świadomi społecznych potrzeb pracowników jeśli chcą jeślichcą ich zaangażowania w osiągania celów organizacji.94Struktura grupowa to układ powiązanych ze sobą pozycji.Na podstawie rodzaju powiązańmiędzy poszczególnymi pozycjami w grupie wyodrębnia się najczęściej trzy rodzaje struktur.Należą do nich struktura władzy oraz struktura komunikacyjna związana z ilościąprzekazywanych informacji i liczbą kanałów informacyjnych łączących poszczególne pozycjea także struktura socjometryczna związana z atrakcyjnością interpersonalną.Zainteresowanie strukturami grupowymi wynika z faktu, iż określają one miejsce jednostkiw grupie, jej prawa, obowiązki, rolę społeczna i status ale także decydują o tym jakfunkcjonuje grupa i jak efektywnie realizuje swoje cele [ Pobierz całość w formacie PDF ]