[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W pewnym sensie jest tak, że wiele z odkryć psychologii społecznej to rzeczy znane, aniektóre z nich mogą być przewidywane w przekazach mądrości ludowej czy w dziełachpisarzy i filozofów.Z drugiej jednak strony odkrycia te często wydają się oczywiste tylkodlatego, że to właśnie rzut oka wstecz sprawia, iż większość przykładów zachowania się ludzirobi wrażenie sensownych i łatwych do przewidzenia (Fischhoff, 1975).I tak na przykład,jeżeli wiemy, że często przysłowia przeczą sobie nawzajem, to przeciwstawne wynikieksperymentu mogą nam się wydawać tak samo dobre jak oczywiste.Jeżeli chcesz się przekonać, co mamy na myśli mówiąc, że nie wszystkie oczywiste odkryciasą łatwe do przewidzenia, wykonaj test przedstawiony na rycinie 2.1.Odpowiedz na każdepytanie, pochodzi z badań psychologów społecznych, które omawiać będziemy w dalszejczęści książki.Jak wykazuje nasza praktyka dydaktyczna, niewielu studentów dajeprawidłowe odpowiedzi na wszystkie pytania.Psychologia społeczna jest nauką empiryczną i dysponuje rozwiniętą grupą metod, którepomagają odpowiedzieć na pytania dotyczące zachowań społecznych, jak na przykład napytania o przemoc, od których rozpoczęliśmy ten rozdział.Mowa tu o trzech typach metod:metodzie obserwacyjnej, metodzie korelacyjnej i metodzie eksperymentalnej.Każda z tychmetod może być wykorzystana do analizowania specyficznych problemów badawczych;każda z nich to narzędzie, które posiada zarówno słabe, jak i mocne strony.Twórczeprzeprowadzenie badań w psychologii społecznej wymaga trafnego wyboru metody,maksymalizowania jej siły i minimalizowania słabości.W niniejszym rozdziale będziemy szczegółowo omawiać te metody.My, twórcy niniejszejpracy, to nie wyłącznie autorzy książek, ale przede wszystkim badacze społeczni, którzymają w swoim dorobku sporo przeprowadzonych badań eksperymentalnych w dziedziniepsychologii społecznej.Wspomagani własnym doświadczeniem będziemy więc starali siępomóc ci poznać tak radości, które niesie prowadzenie badań, jak i nieuchronne, związane znimi trudności.Radość bierze się z podążania, na sposób detektywa, który stopniowodemaskuje sprawcę tajemniczego morderstwa, tropem przyczyn interesujących i ważnych zachowań społecznych.Wszyscy cieszymy się z tego, że mamy narzędzia umożliwiająceuzyskanie rozstrzygających odpowiedzi na pytania, które w ciągu wieków były podejmowaneprzez filozofów.Równocześnie jednak jako doświadczeni badacze nauczyliśmy się tonowaćdreszcz emocji towarzyszący odkryciu dużą dozą pokory, ponieważ na tworzenie iprzeprowadzanie badań w psychologii społecznej nałożone są ogromne praktyczne i etyczneograniczenia.Punktem wyjścia do badań jest pomysł lub hipoteza, która ma być sprawdzona.Dlatego napoczątek spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, skąd pochodzą te hipotezy.Najbardziej niezrozumiałą kwestią dotyczącą świata jest to, że on jest zrozumiały. Albert EinsteinFormułowanie hipotez i teoriiInspiracje płynące z wcześniejszych teorii i badańHipotezy pochodzą z różnych zródeł.Wiele z nich jest inspirowanych przez wcześniejszeteorie i badania psychologiczne.I tak na przykład, Leon Festinger nie byłusatysfakcjonowany możliwościami teorii behawioralnych w wyjaśnianiu zmiany postaw.Stworzył więc nową koncepcję teorię dysonansu w ramach której możliwe jestprzewidywanie, kiedy i jak ludzie zmieniają swoje postawy.Jak się okaże w następnychrozdziałach, inni badacze uznali za niewystarczające proponowane przez Festingerawyjaśnienia otrzymanych wyników i przeprowadzali kolejne badania po to, by przetestowaćinne możliwe interpretacje.Psychologowie społeczni, podobnie jak przedstawiciele innychdyscyplin naukowych, są zaangażowani w ciągły proces wysubtelniania: nowa teoria;weryfikacja specyficznych hipotez wyprowadzonych z tej teorii; poprawianie teorii napodstawie uzyskanych wyników i sformułowanie nowych hipotez.Hipotezy oparte na osobistych obserwacjachTeoria nie jest jedynym zródłem nowych hipotez w psychologii społecznej.Badacze częstoobserwują zjawiska życia codziennego, które określają jako osobliwe i interesujące.Oweobserwacje mogą pochodzić z ich osobistego doświadczenia, z literatury lub też z aktualnychwydarzeń.Jeżeli badacze są psychologami społecznymi, tworzą teorię wyjaśniającą, dlaczego takie zjawisko się pojawiło, i opracowują plan badań, aby sprawdzić hipotezę.I tak naprzykład, jeden z nas zetknął się z ciekawym wydarzeniem politycznym, które skłoniło go dosformułowania hipotezy na temat pewnych wyznaczników atrakcyjności interpersonalnej.Wewczesnych latach sześćdziesiątych Elliot Aronson zdumiał się bardzo, gdy w trakcie czytaniamagazynu Time" natrafił na opublikowane tam wyniki badania opinii publicznej, z którychwynikało, iż popularność prezydenta Johna F.Kennedy'ego ogromnie wzrosła w przeciągutygodnia.Najbardziej zaskakujące było to, iż był to tydzień następujący po fatalnej próbiesponsorowania przez USA inwazji emigrantów kubańskich w Zatoce Zwiń, znanej jako fiasko w Zatoce Zwiń".Wtedy właśnie popularność prezydenta, który przyjąłodpowiedzialność za tę decyzję, uważaną w tamtych czasach za jeden z najbardziejżenujących błędów narodu amerykańskiego osiągnęła wyżyny.Jak coś takiego mogło sięwydarzyć?Charakterystyki osobowości i uzdolnień Johna F.Kennedy'ego z 1961 r.ukazywały go jakoosobę niezwykle atrakcyjną.Aronson uzasadniał, że przeciętnym ludziom Kennedy mógł wydawać się zbyt piękny, zbyt utalentowany i zbyt perfekcyjny, by mogli się z nimidentyfikować.Jeżeli tak było, to może pewne oznaki omylności takie jak na przykładbłędna decyzja w sprawię inwazji w Zatoce Zwiń sprawiły, iż stał się on bardziej ludzki iprawdziwy i dlatego bardziej lubiany.Aby sprawdzić swoje przypuszczenia, Aronsonprzeprowadził eksperyment, który wykazał, że w istocie atrakcyjne osoby zyskują większąsympatię wtedy, gdy popełnią błąd (Aronson, Willerman, Floyd, 1966).Badania teprzedstawimy w rozdziale 10 omawiającym zagadnienia atrakcyjności interpersonalnej.Jako kolejny przykład rozważmy opisane wcześniej morderstwo popełnione na KittyGenovese.Jak już wspominaliśmy, większość ludzi tłumaczyła brak interwencji ze stronysąsiadów apatią, obojętnością i gruboskórnością spowodowaną życiem w wielkim mieście.Ale dwóch psychologów społecznych wykładających na uniwersytetach w Nowym Jorkumiało inny pomysł.Pewnego dnia Bibb Aatane i John Darley rozmawiali o powszechnychopiniach na temat świadków morderstwa popełnionego na Genovese.Aatane opisał to tak:Niektóre hipotezy badawcze biorą się z obserwacji zdarzeń dnia codziennego.Kiedy ElliotAronson spostrzegł, iż popularność Johna F.Kennedy'ego wzrosła, gdy wziął on na siebieodpowiedzialność za fiasko inwazji w Zatoce Zwiń, sformułował hipotezę, że bardzoatrakcyjni ludzie są bardziej lubiani po popełnieniu błędu.Hipoteza ta została potwierdzonaw eksperymencie psychologicznym (Aronson, Willerman, Floyd, 1966).Następnego wieczoru po przyjęciu John Darley [.] wrócił ze mną do mojego mieszkaniaprzy Dwunastej Ulicy na drinka.Obu nam doskwierało to samo.Nasi znajomi, gdy tylkodowiadywali się, że jesteśmy psychologami społecznymi, zaczynali wykazywaćniepohamowaną skłonność do zamęczania nas pytaniami o to, dlaczego mieszkańcy NowegoJorku są tacy apatyczni.(Aatane, 1987, s [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl centka.pev.pl
.W pewnym sensie jest tak, że wiele z odkryć psychologii społecznej to rzeczy znane, aniektóre z nich mogą być przewidywane w przekazach mądrości ludowej czy w dziełachpisarzy i filozofów.Z drugiej jednak strony odkrycia te często wydają się oczywiste tylkodlatego, że to właśnie rzut oka wstecz sprawia, iż większość przykładów zachowania się ludzirobi wrażenie sensownych i łatwych do przewidzenia (Fischhoff, 1975).I tak na przykład,jeżeli wiemy, że często przysłowia przeczą sobie nawzajem, to przeciwstawne wynikieksperymentu mogą nam się wydawać tak samo dobre jak oczywiste.Jeżeli chcesz się przekonać, co mamy na myśli mówiąc, że nie wszystkie oczywiste odkryciasą łatwe do przewidzenia, wykonaj test przedstawiony na rycinie 2.1.Odpowiedz na każdepytanie, pochodzi z badań psychologów społecznych, które omawiać będziemy w dalszejczęści książki.Jak wykazuje nasza praktyka dydaktyczna, niewielu studentów dajeprawidłowe odpowiedzi na wszystkie pytania.Psychologia społeczna jest nauką empiryczną i dysponuje rozwiniętą grupą metod, którepomagają odpowiedzieć na pytania dotyczące zachowań społecznych, jak na przykład napytania o przemoc, od których rozpoczęliśmy ten rozdział.Mowa tu o trzech typach metod:metodzie obserwacyjnej, metodzie korelacyjnej i metodzie eksperymentalnej.Każda z tychmetod może być wykorzystana do analizowania specyficznych problemów badawczych;każda z nich to narzędzie, które posiada zarówno słabe, jak i mocne strony.Twórczeprzeprowadzenie badań w psychologii społecznej wymaga trafnego wyboru metody,maksymalizowania jej siły i minimalizowania słabości.W niniejszym rozdziale będziemy szczegółowo omawiać te metody.My, twórcy niniejszejpracy, to nie wyłącznie autorzy książek, ale przede wszystkim badacze społeczni, którzymają w swoim dorobku sporo przeprowadzonych badań eksperymentalnych w dziedziniepsychologii społecznej.Wspomagani własnym doświadczeniem będziemy więc starali siępomóc ci poznać tak radości, które niesie prowadzenie badań, jak i nieuchronne, związane znimi trudności.Radość bierze się z podążania, na sposób detektywa, który stopniowodemaskuje sprawcę tajemniczego morderstwa, tropem przyczyn interesujących i ważnych zachowań społecznych.Wszyscy cieszymy się z tego, że mamy narzędzia umożliwiająceuzyskanie rozstrzygających odpowiedzi na pytania, które w ciągu wieków były podejmowaneprzez filozofów.Równocześnie jednak jako doświadczeni badacze nauczyliśmy się tonowaćdreszcz emocji towarzyszący odkryciu dużą dozą pokory, ponieważ na tworzenie iprzeprowadzanie badań w psychologii społecznej nałożone są ogromne praktyczne i etyczneograniczenia.Punktem wyjścia do badań jest pomysł lub hipoteza, która ma być sprawdzona.Dlatego napoczątek spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, skąd pochodzą te hipotezy.Najbardziej niezrozumiałą kwestią dotyczącą świata jest to, że on jest zrozumiały. Albert EinsteinFormułowanie hipotez i teoriiInspiracje płynące z wcześniejszych teorii i badańHipotezy pochodzą z różnych zródeł.Wiele z nich jest inspirowanych przez wcześniejszeteorie i badania psychologiczne.I tak na przykład, Leon Festinger nie byłusatysfakcjonowany możliwościami teorii behawioralnych w wyjaśnianiu zmiany postaw.Stworzył więc nową koncepcję teorię dysonansu w ramach której możliwe jestprzewidywanie, kiedy i jak ludzie zmieniają swoje postawy.Jak się okaże w następnychrozdziałach, inni badacze uznali za niewystarczające proponowane przez Festingerawyjaśnienia otrzymanych wyników i przeprowadzali kolejne badania po to, by przetestowaćinne możliwe interpretacje.Psychologowie społeczni, podobnie jak przedstawiciele innychdyscyplin naukowych, są zaangażowani w ciągły proces wysubtelniania: nowa teoria;weryfikacja specyficznych hipotez wyprowadzonych z tej teorii; poprawianie teorii napodstawie uzyskanych wyników i sformułowanie nowych hipotez.Hipotezy oparte na osobistych obserwacjachTeoria nie jest jedynym zródłem nowych hipotez w psychologii społecznej.Badacze częstoobserwują zjawiska życia codziennego, które określają jako osobliwe i interesujące.Oweobserwacje mogą pochodzić z ich osobistego doświadczenia, z literatury lub też z aktualnychwydarzeń.Jeżeli badacze są psychologami społecznymi, tworzą teorię wyjaśniającą, dlaczego takie zjawisko się pojawiło, i opracowują plan badań, aby sprawdzić hipotezę.I tak naprzykład, jeden z nas zetknął się z ciekawym wydarzeniem politycznym, które skłoniło go dosformułowania hipotezy na temat pewnych wyznaczników atrakcyjności interpersonalnej.Wewczesnych latach sześćdziesiątych Elliot Aronson zdumiał się bardzo, gdy w trakcie czytaniamagazynu Time" natrafił na opublikowane tam wyniki badania opinii publicznej, z którychwynikało, iż popularność prezydenta Johna F.Kennedy'ego ogromnie wzrosła w przeciągutygodnia.Najbardziej zaskakujące było to, iż był to tydzień następujący po fatalnej próbiesponsorowania przez USA inwazji emigrantów kubańskich w Zatoce Zwiń, znanej jako fiasko w Zatoce Zwiń".Wtedy właśnie popularność prezydenta, który przyjąłodpowiedzialność za tę decyzję, uważaną w tamtych czasach za jeden z najbardziejżenujących błędów narodu amerykańskiego osiągnęła wyżyny.Jak coś takiego mogło sięwydarzyć?Charakterystyki osobowości i uzdolnień Johna F.Kennedy'ego z 1961 r.ukazywały go jakoosobę niezwykle atrakcyjną.Aronson uzasadniał, że przeciętnym ludziom Kennedy mógł wydawać się zbyt piękny, zbyt utalentowany i zbyt perfekcyjny, by mogli się z nimidentyfikować.Jeżeli tak było, to może pewne oznaki omylności takie jak na przykładbłędna decyzja w sprawię inwazji w Zatoce Zwiń sprawiły, iż stał się on bardziej ludzki iprawdziwy i dlatego bardziej lubiany.Aby sprawdzić swoje przypuszczenia, Aronsonprzeprowadził eksperyment, który wykazał, że w istocie atrakcyjne osoby zyskują większąsympatię wtedy, gdy popełnią błąd (Aronson, Willerman, Floyd, 1966).Badania teprzedstawimy w rozdziale 10 omawiającym zagadnienia atrakcyjności interpersonalnej.Jako kolejny przykład rozważmy opisane wcześniej morderstwo popełnione na KittyGenovese.Jak już wspominaliśmy, większość ludzi tłumaczyła brak interwencji ze stronysąsiadów apatią, obojętnością i gruboskórnością spowodowaną życiem w wielkim mieście.Ale dwóch psychologów społecznych wykładających na uniwersytetach w Nowym Jorkumiało inny pomysł.Pewnego dnia Bibb Aatane i John Darley rozmawiali o powszechnychopiniach na temat świadków morderstwa popełnionego na Genovese.Aatane opisał to tak:Niektóre hipotezy badawcze biorą się z obserwacji zdarzeń dnia codziennego.Kiedy ElliotAronson spostrzegł, iż popularność Johna F.Kennedy'ego wzrosła, gdy wziął on na siebieodpowiedzialność za fiasko inwazji w Zatoce Zwiń, sformułował hipotezę, że bardzoatrakcyjni ludzie są bardziej lubiani po popełnieniu błędu.Hipoteza ta została potwierdzonaw eksperymencie psychologicznym (Aronson, Willerman, Floyd, 1966).Następnego wieczoru po przyjęciu John Darley [.] wrócił ze mną do mojego mieszkaniaprzy Dwunastej Ulicy na drinka.Obu nam doskwierało to samo.Nasi znajomi, gdy tylkodowiadywali się, że jesteśmy psychologami społecznymi, zaczynali wykazywaćniepohamowaną skłonność do zamęczania nas pytaniami o to, dlaczego mieszkańcy NowegoJorku są tacy apatyczni.(Aatane, 1987, s [ Pobierz całość w formacie PDF ]