[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.16J.Baszkiewicz, F.Ryszka, Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1970, s.109. III CYBERNETYCZNA ANALIZA śYCIA SPOAECZNEGO1 UKAAD SAMODZIELNY1Doskonałym punktem wyjścia do cybernetycznej analizy \ycia społecznego jest cybernetyczna teoria układów samodzielnychM.Mazura.Dlatego te\, zanim przystąpimy do tej analizy, w niniejszym rozdziale omówimy krótko zasadnicze koncepcje tejteorii.Wśród układów wyodrębnionych z otoczenia mo\na wyró\nić układy zorganizowane, tj.układy, w których zachodząprocesy sterownicze.Sterowanie mo\na te\ określić jako oddziaływanie organizatora na otoczenie.Oddziaływanie to polegana przenoszeniu energii i informacji.Organizator oddziałuje więc na otoczenie przez przenoszenie zarówno energii, jak iinformacji.Np.ośrodek kierowniczy mo\e oddziaływać na społeczeństwo przez odpowiedni rozdział środków utrzymania(przenoszenie energii) i przez odpowiednią propagandę czy te\ wydawanie odpowiednich ustaw (przenoszenie informacji).Całkowite rozdzielenie przenoszenia energii od przenoszenia informacji nie jest mo\liwe, nie istnieje bowiem w procesachsterowniczych przenoszenie informacji bez przenoszenia energii ani przenoszenie energii bez przenoszenia informacji.Jednak za pomocą tej samej ilości energii mo\na przenosić ró\ne ilości informacji i na odwrót - ta sama ilość informacji mo\ebyć przekazywana za pomocą ró\nych ilości energii.Np.w czasie rozmowy telefonicznej, wykorzystując tę samą ilość energiikoniecznej do jej przeprowadzenia, mo\emy przekazać bardzo ró\ne ilości informacji (równie\ o ró\nej wartości); a z drugiejstrony mały głośnik tranzystorowy, zu\ywając małą ilość energii, mo\e przekazywać dokładnie takie same informacje(zawarte w audycji radiowej) jak du\y głośnik uliczny, zu\ywający o wiele większą ilość energii.M.Mazur wprowadził umowne rozró\nienie przebiegów energetycznych i informacyjnych p r z e b i e g ii n f o r m a c y j n e charakteryzują się du\ą ilością informacji i małą ilością energii, natomiast p r z e b i e g ie n e r g e t y c z n e charakteryzują się małą ilością informacji i du\ą ilością energii.Chodzi przy tym oczywiście o ilość energii iilość informacji istotną z punktu widzenia interesujących nas przebiegów.Inaczej mówiąc, je\eli w jakimś przebieguprzenoszona jest du\a ilość informacji przy małej ilości energii (energia sterownicza), to wówczas zgodnie z definicją M.Mazura przebieg taki nazywamy i n f o r m a c y j n y m ; je\eli natomiast przy małej ilości informacji przenoszona jest du\a ilośćenergii (energia wykonawcza), to przebieg taki nazywamy e n e r g e t y c z n y m.Mo\na te\ powiedzieć inaczej: je\eli z punktu widzenia badanych nas procesów istotne znaczenie ma przenoszenieinformacji, a przenoszenie energii jako takiej nas nie interesuje, to przebieg taki będziemy nazywać informacyjnym.Je\elinatomiast z punktu widzenia badanych przez nas procesów istotne znaczenie ma przenoszenie energii, to taki przebiegbędziemy nazywać energetycznym.Właściwie w przebiegach energetycznych interesują nas przede wszystkim zmianyenergii, a w przebiegach informacyjnych zmiany informacji.Oczywiście, określony przebieg mo\emy traktować jakoenergetyczny z punktu widzenia jednych przebiegów, a jako informacyjny z punktu widzenia innych.Np.przesyłanie energiielektrycznej linią wysokiego napięcia będzie przez nas z reguły traktowane jako przebieg energetyczny, niemniej jednakmo\emy w pewnych przypadkach energię płynącą przewodem wysokiego napięcia traktować jako nośnik informacjidotyczący funkcjonowania elektrowni i wówczas mo\emy ten przebieg traktować jako informacyjny.Układy zorganizowane posiadają pewne organy, tj.elementy przeznaczone do wykonywania określonych zadań, którewyznacza organizator.W szczególności organy słu\ą do uzyskiwania odpowiedniego rozmieszczenia energii i materiałuwymaganego przez organizatora, czyli do uzyskania po\ądanej struktury układu zorganizowanego.W najprostszym przypadku mamy do czynienia z bezpośrednim oddziaływaniem organizatora na otoczenie.Oddziaływanie to - jak powiedziano wy\ej - jest przenoszeniem energii i informacji, przy czym organizator jest zródłemzarówno energii, jak i informacji.Zamiast organizatora zródłem energii mo\e być otoczenie.Do pobierania energii i jejprzechowywania potrzebne są dwa organy: z a s i l a c z słu\ący do pobierania energii z otoczenia i a k u m u l a t o r słu\ącydo przetwarzania i przechowywania energii w celu wykorzystania w odpowiednim czasie i w zale\ności od potrzeb.Otoczenie jest ponadto zródłem informacji, dlatego te\ potrzebne są dwa dalsze organy: r e c e p t o r - słu\ący dopobierania informacji z otoczenia (wykrywanie bodzców) i k o r e l a t o r - słu\ący do przetwarzania i przechowywaniainformacji w celu wykorzystania odpowiednio do potrzeb.Aby układ mógł oddziaływać na otoczenie, musi mieć równie\ odpowiedni organ - jest nim e f e k t o r , który słu\y dooddziaływania na otoczenie, czyli wytwarzania reakcji.Receptor i efektor są organami sterowniczymi układu [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl centka.pev.pl
.16J.Baszkiewicz, F.Ryszka, Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1970, s.109. III CYBERNETYCZNA ANALIZA śYCIA SPOAECZNEGO1 UKAAD SAMODZIELNY1Doskonałym punktem wyjścia do cybernetycznej analizy \ycia społecznego jest cybernetyczna teoria układów samodzielnychM.Mazura.Dlatego te\, zanim przystąpimy do tej analizy, w niniejszym rozdziale omówimy krótko zasadnicze koncepcje tejteorii.Wśród układów wyodrębnionych z otoczenia mo\na wyró\nić układy zorganizowane, tj.układy, w których zachodząprocesy sterownicze.Sterowanie mo\na te\ określić jako oddziaływanie organizatora na otoczenie.Oddziaływanie to polegana przenoszeniu energii i informacji.Organizator oddziałuje więc na otoczenie przez przenoszenie zarówno energii, jak iinformacji.Np.ośrodek kierowniczy mo\e oddziaływać na społeczeństwo przez odpowiedni rozdział środków utrzymania(przenoszenie energii) i przez odpowiednią propagandę czy te\ wydawanie odpowiednich ustaw (przenoszenie informacji).Całkowite rozdzielenie przenoszenia energii od przenoszenia informacji nie jest mo\liwe, nie istnieje bowiem w procesachsterowniczych przenoszenie informacji bez przenoszenia energii ani przenoszenie energii bez przenoszenia informacji.Jednak za pomocą tej samej ilości energii mo\na przenosić ró\ne ilości informacji i na odwrót - ta sama ilość informacji mo\ebyć przekazywana za pomocą ró\nych ilości energii.Np.w czasie rozmowy telefonicznej, wykorzystując tę samą ilość energiikoniecznej do jej przeprowadzenia, mo\emy przekazać bardzo ró\ne ilości informacji (równie\ o ró\nej wartości); a z drugiejstrony mały głośnik tranzystorowy, zu\ywając małą ilość energii, mo\e przekazywać dokładnie takie same informacje(zawarte w audycji radiowej) jak du\y głośnik uliczny, zu\ywający o wiele większą ilość energii.M.Mazur wprowadził umowne rozró\nienie przebiegów energetycznych i informacyjnych p r z e b i e g ii n f o r m a c y j n e charakteryzują się du\ą ilością informacji i małą ilością energii, natomiast p r z e b i e g ie n e r g e t y c z n e charakteryzują się małą ilością informacji i du\ą ilością energii.Chodzi przy tym oczywiście o ilość energii iilość informacji istotną z punktu widzenia interesujących nas przebiegów.Inaczej mówiąc, je\eli w jakimś przebieguprzenoszona jest du\a ilość informacji przy małej ilości energii (energia sterownicza), to wówczas zgodnie z definicją M.Mazura przebieg taki nazywamy i n f o r m a c y j n y m ; je\eli natomiast przy małej ilości informacji przenoszona jest du\a ilośćenergii (energia wykonawcza), to przebieg taki nazywamy e n e r g e t y c z n y m.Mo\na te\ powiedzieć inaczej: je\eli z punktu widzenia badanych nas procesów istotne znaczenie ma przenoszenieinformacji, a przenoszenie energii jako takiej nas nie interesuje, to przebieg taki będziemy nazywać informacyjnym.Je\elinatomiast z punktu widzenia badanych przez nas procesów istotne znaczenie ma przenoszenie energii, to taki przebiegbędziemy nazywać energetycznym.Właściwie w przebiegach energetycznych interesują nas przede wszystkim zmianyenergii, a w przebiegach informacyjnych zmiany informacji.Oczywiście, określony przebieg mo\emy traktować jakoenergetyczny z punktu widzenia jednych przebiegów, a jako informacyjny z punktu widzenia innych.Np.przesyłanie energiielektrycznej linią wysokiego napięcia będzie przez nas z reguły traktowane jako przebieg energetyczny, niemniej jednakmo\emy w pewnych przypadkach energię płynącą przewodem wysokiego napięcia traktować jako nośnik informacjidotyczący funkcjonowania elektrowni i wówczas mo\emy ten przebieg traktować jako informacyjny.Układy zorganizowane posiadają pewne organy, tj.elementy przeznaczone do wykonywania określonych zadań, którewyznacza organizator.W szczególności organy słu\ą do uzyskiwania odpowiedniego rozmieszczenia energii i materiałuwymaganego przez organizatora, czyli do uzyskania po\ądanej struktury układu zorganizowanego.W najprostszym przypadku mamy do czynienia z bezpośrednim oddziaływaniem organizatora na otoczenie.Oddziaływanie to - jak powiedziano wy\ej - jest przenoszeniem energii i informacji, przy czym organizator jest zródłemzarówno energii, jak i informacji.Zamiast organizatora zródłem energii mo\e być otoczenie.Do pobierania energii i jejprzechowywania potrzebne są dwa organy: z a s i l a c z słu\ący do pobierania energii z otoczenia i a k u m u l a t o r słu\ącydo przetwarzania i przechowywania energii w celu wykorzystania w odpowiednim czasie i w zale\ności od potrzeb.Otoczenie jest ponadto zródłem informacji, dlatego te\ potrzebne są dwa dalsze organy: r e c e p t o r - słu\ący dopobierania informacji z otoczenia (wykrywanie bodzców) i k o r e l a t o r - słu\ący do przetwarzania i przechowywaniainformacji w celu wykorzystania odpowiednio do potrzeb.Aby układ mógł oddziaływać na otoczenie, musi mieć równie\ odpowiedni organ - jest nim e f e k t o r , który słu\y dooddziaływania na otoczenie, czyli wytwarzania reakcji.Receptor i efektor są organami sterowniczymi układu [ Pobierz całość w formacie PDF ]