[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.llDobrodziejstwo inwentarza (beneficium inventarii).(patrz wyżej)llWspółdziedziczenie i jego następstwa.lKilku spadkobierców dziedziczyło (bez) i testamentowo wedle głów względnie w częściach wyznaczonych przez testatora.Długi i wierzytelności dzieliły się odnośnie do ich udziałów, wierzytelności i długi niepodzielne powodowały solidarność czynną i bierną spadkobierców.Na rzeczach spadkowych powstawała współwłasność w częściach ułamkowych, a jej podzielenie mogło nastąpić przez skargę działową actio familiae erciscundae przysługującej każdemu ze współwłaścicieli.lPrzyrost (akrescencja) w prawie spadkowym.lOpróżniona część spadku (aktywa i pasywa) przez współspadkobiercę, który nie chciał lub nie mógł jej objąć, przypadała pozostałym proporcjonalnie do ich udziałów spadkowych z mocy samego prawa ipso iure.Ograniczone to było przez ewentualne transmisje i substytucje, a w dziedziczeniu testamentowym ewentualnie przez prawo kaduka, które miały pierwszeństwo (w ww kolejności) przed akrescencją.lZaliczenie na dział spadkowy.lWyrównanie sytuacji majątkowej między spadkobiercami wśród których jeden otrzymał jakieś przysporzenie od spadkodawcy kosztem przyszłego spadku.Syn emancypowany chcąc dziedziczyć na podstawie bonorum possessio jako unde liberi obok heredes sui, musiał włączyć do masy spadkowej swój majątek uzyskany od emancypacji - collatio bonorum emancipati; zamężna córka chcąc dziedziczyć beztestamentowo po ojcu musiała zobowiązać się stypulacyjnie, że dołączy do majątku spadkowego swój posag, gdyby mąż zwrócił go w razie rozwiązania małżeństwa - collatio dotis; w późnym cesarstwie descendenci, otrzymując od ascendenta np.jakąś darowiznę, chcąc po nim dziedziczyć beztestamentowo, zobowiązani byli włączyć ten majątek do masy spadkowej - collatio descendentium.lPojęcie i rodzaje zapisów.lSpadkobiercy - następcy in universum ius; zapisobiercy - syngularni;Zapisy - przysporzenia poszczególnych korzyści majątkowych w drodze sukcesji syngularnej.Mogły to być tylko korzyści, a nie długi.Przysporzenie następował kosztem spadku, obciążony był nimi zatem spadkobierca.Istniały dwa rodzaje zapisów: legaty i fideikomisy.lLegaty i fideikomisy.lLegat - starorzymski zapis prawa cywilnego (sformalizowany), zawierający polecenie wydania przez spadkobiercę ze spadku określonej korzyści majątkowej legatariuszowi, któremu przysługiwała odpowiednia skarga dla wyegzekwowania legatu.Fideikomis - nieformalna prośba skierowana do spadkobiercy lub zapisobiercy o świadczenie określonej korzyści fideikomisariuszowi, do pryncypatu nie było sankcji, od cesarza Augusta można było wymusić nadzwyczajnym postępowaniem przed konsulem, później specjalnym pretorem ds.fideikomisów.W prawie justyniańskim zacierają się różnice między legatem a fideikomisem, ale odrębne nazwy pozostają.lLegat windykacyjny i damnacyjny.lZ uwagi na różnice w formie wymienić można 4 rodzaje legatów powodujące inne sytuacje prawne legatariuszy (pierwotnie odnośnie innych przedmiotów):lWindykacyjny legatum per vindicationem - dawał własność rzeczy z chwilą objęcia spadku przez spadkobiercę, zapisobiercy (legatariuszowi) przysługiwała skarga windykacyjna rei vindicatio o wydanie rzeczy;lldamnacyjny legatum per damnationem- dawała legatariuszowi jedynie wierzytelność o wydanie rzeczy, co rodziło między nim a spadkobiercą stosunek obligacyjny, quasi-kontraktowy (pierwotnie do pieniędzy);lllegatum sinendi modo - (typ mieszany windykacyjno-damnacyjny) zobowiązywał spadkobiercę do znoszenia (np.długu) lub zaniechania wobec legatariusza, który zabrał nieformalnie rzecz, a ew.do wydania rzeczy; w prawie klasycznym wymagano już aktu przeniesienia własności co niweczyło użyteczność tego legatu;lllegatum per praeceptionem - precepcyjny - między współdziedzicami, pozwalał na zabranie zapisej rzeczy, która nie wchodziła w skład majątku podlegającego podziałowi i nie był wliczany przy obliczaniu części spadkowej.llpóźniej powstały jeszcze dwa rodzaje legatów: partitio (legata); optio legata (str.336 Litewski)llLex Falcidia i tzw.kwarta falcydyjska.lDla zapobieżenia odrzucania spadków nadmiernie obciążonych legatami, co w efekcie powodowało nieważność całego testamentu i samych legatów - ustawa Falcydyjska lex Falcidia (40 r.p.n.e.) zapewniała spadkobiercom wysokość spadku po wypłaceniu legatów co najmniej ¼ jego wartości kwarta Falcydyjska.Ewentualne przekroczenie ¾ wartości powodowało stosunkowe pomniejszenie legatów.Podobnie stosowano to do fideikomisów.lFideikomis uniwersalny [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl centka.pev.pl
.llDobrodziejstwo inwentarza (beneficium inventarii).(patrz wyżej)llWspółdziedziczenie i jego następstwa.lKilku spadkobierców dziedziczyło (bez) i testamentowo wedle głów względnie w częściach wyznaczonych przez testatora.Długi i wierzytelności dzieliły się odnośnie do ich udziałów, wierzytelności i długi niepodzielne powodowały solidarność czynną i bierną spadkobierców.Na rzeczach spadkowych powstawała współwłasność w częściach ułamkowych, a jej podzielenie mogło nastąpić przez skargę działową actio familiae erciscundae przysługującej każdemu ze współwłaścicieli.lPrzyrost (akrescencja) w prawie spadkowym.lOpróżniona część spadku (aktywa i pasywa) przez współspadkobiercę, który nie chciał lub nie mógł jej objąć, przypadała pozostałym proporcjonalnie do ich udziałów spadkowych z mocy samego prawa ipso iure.Ograniczone to było przez ewentualne transmisje i substytucje, a w dziedziczeniu testamentowym ewentualnie przez prawo kaduka, które miały pierwszeństwo (w ww kolejności) przed akrescencją.lZaliczenie na dział spadkowy.lWyrównanie sytuacji majątkowej między spadkobiercami wśród których jeden otrzymał jakieś przysporzenie od spadkodawcy kosztem przyszłego spadku.Syn emancypowany chcąc dziedziczyć na podstawie bonorum possessio jako unde liberi obok heredes sui, musiał włączyć do masy spadkowej swój majątek uzyskany od emancypacji - collatio bonorum emancipati; zamężna córka chcąc dziedziczyć beztestamentowo po ojcu musiała zobowiązać się stypulacyjnie, że dołączy do majątku spadkowego swój posag, gdyby mąż zwrócił go w razie rozwiązania małżeństwa - collatio dotis; w późnym cesarstwie descendenci, otrzymując od ascendenta np.jakąś darowiznę, chcąc po nim dziedziczyć beztestamentowo, zobowiązani byli włączyć ten majątek do masy spadkowej - collatio descendentium.lPojęcie i rodzaje zapisów.lSpadkobiercy - następcy in universum ius; zapisobiercy - syngularni;Zapisy - przysporzenia poszczególnych korzyści majątkowych w drodze sukcesji syngularnej.Mogły to być tylko korzyści, a nie długi.Przysporzenie następował kosztem spadku, obciążony był nimi zatem spadkobierca.Istniały dwa rodzaje zapisów: legaty i fideikomisy.lLegaty i fideikomisy.lLegat - starorzymski zapis prawa cywilnego (sformalizowany), zawierający polecenie wydania przez spadkobiercę ze spadku określonej korzyści majątkowej legatariuszowi, któremu przysługiwała odpowiednia skarga dla wyegzekwowania legatu.Fideikomis - nieformalna prośba skierowana do spadkobiercy lub zapisobiercy o świadczenie określonej korzyści fideikomisariuszowi, do pryncypatu nie było sankcji, od cesarza Augusta można było wymusić nadzwyczajnym postępowaniem przed konsulem, później specjalnym pretorem ds.fideikomisów.W prawie justyniańskim zacierają się różnice między legatem a fideikomisem, ale odrębne nazwy pozostają.lLegat windykacyjny i damnacyjny.lZ uwagi na różnice w formie wymienić można 4 rodzaje legatów powodujące inne sytuacje prawne legatariuszy (pierwotnie odnośnie innych przedmiotów):lWindykacyjny legatum per vindicationem - dawał własność rzeczy z chwilą objęcia spadku przez spadkobiercę, zapisobiercy (legatariuszowi) przysługiwała skarga windykacyjna rei vindicatio o wydanie rzeczy;lldamnacyjny legatum per damnationem- dawała legatariuszowi jedynie wierzytelność o wydanie rzeczy, co rodziło między nim a spadkobiercą stosunek obligacyjny, quasi-kontraktowy (pierwotnie do pieniędzy);lllegatum sinendi modo - (typ mieszany windykacyjno-damnacyjny) zobowiązywał spadkobiercę do znoszenia (np.długu) lub zaniechania wobec legatariusza, który zabrał nieformalnie rzecz, a ew.do wydania rzeczy; w prawie klasycznym wymagano już aktu przeniesienia własności co niweczyło użyteczność tego legatu;lllegatum per praeceptionem - precepcyjny - między współdziedzicami, pozwalał na zabranie zapisej rzeczy, która nie wchodziła w skład majątku podlegającego podziałowi i nie był wliczany przy obliczaniu części spadkowej.llpóźniej powstały jeszcze dwa rodzaje legatów: partitio (legata); optio legata (str.336 Litewski)llLex Falcidia i tzw.kwarta falcydyjska.lDla zapobieżenia odrzucania spadków nadmiernie obciążonych legatami, co w efekcie powodowało nieważność całego testamentu i samych legatów - ustawa Falcydyjska lex Falcidia (40 r.p.n.e.) zapewniała spadkobiercom wysokość spadku po wypłaceniu legatów co najmniej ¼ jego wartości kwarta Falcydyjska.Ewentualne przekroczenie ¾ wartości powodowało stosunkowe pomniejszenie legatów.Podobnie stosowano to do fideikomisów.lFideikomis uniwersalny [ Pobierz całość w formacie PDF ]