[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.F.Michoń - Organizacja i kierowanie w przedsiębiorstwie w świetle socjologii i psychologii pracy, KiW Warszawa 1981.3.Psychologiczny model efektywności pracy (red.X.Gliszczyńska) PWN Warszawa 1991.4.J.Reykowski - Teoria motwyacji a zarządzanie, PWE Warszawa 1979.5.J.Stoner, Ch.Wankel - Kierowanie, PWE Warszawa 1992.6.Twórcy naukowych podstaw organizacji (red.J.Kurnal), PWE Warszawa 1972.7.A.Vroom - Work and Motivation, Nowy Jork 1964.8.McGinnis A., Sztuka motywacji, czyli jak wydobyć z ludzi to, co w nich najlepsze, Vocatio, Warszawa 1993Wykład V.Ewolucja wzoru osobowego pracownika i roli przełożonego1.Teoria D.McGregora i A.MaslowaW każdej teorii organizacji i zarządzania znajdują się jawne lub ukryte założenia dotyczące osobowości uczestników organizacji.D.McGregor w książce opublikowanej w 1960 roku pt."The Human Side of Enterprise" zestawił założenia określające istotę człowieka występujące w nauce o organizacji w dwóch zbiorach i nazwał je teoriami X i Y.Teoria X.Do tego zbioru McGregor zaliczył założenia, które - jego zdaniem - funkcjonowały w świadomości twórców teorii klasycznych i dawniejszych.Przez wieki w przekonaniu osób sprawujących władzę istniało pojęcie motłochu, czyli ludzi z natury leniwych, chciwych, sięgających po to, co im się nie należy.Taki nieoświecony, mało ambitny i bierny motłoch należało bronić przed nim samym, podporządkowując go oświeconym i szlachetnym przełożonym.W szczególności teoria X zawiera następujące założenia:1) "Przeciętna istota ludzka z natury nie lubi pracować i będzie unikać pracy, gdy tylko to będzie możliwe.2) Aby ludzie ponosili wystarczające wysiłki zmierzające do osiągnięcia celów organizacji, trzeba ich zmuszać, kontrolować, kierować nimi, a nawet grozić im karami.3) Przeciętna jednostka ludzka jest leniwa; woli aby nią kierowano, pragnie unikać odpowiedzialności, ma stosunkowo niewielkie ambicje, a nade wszystko pragnie bezpieczeństwa." [7 str.84].Teoria Y.W tym zbiorze z kolei znajdują się współczesne poglądy większości kierowników i twórców teorii organizacji.Jest to optymistyczna wizja człowieka wyzwolonego, ambitnego, kierującego się pragnieniem samodoskonalenia i motywami społecznymi.McGregor, przeciwstawiając skrajne sformułowania, pokazał, że na przestrzeni ostatniego stulecia nastąpiła zasadnicza zmiana w poglądach na naturę człowieka oraz na metody kierowania ludźmi.W teorii Y zakłada się, że:1) "Wysiłek fizyczny i umysłowy w pracy jest równie naturalny, jak w zabawie lub wypoczynku.2) Zaangażowanie w cele jest funkcją nagród, związanych z ich osiągnięciem.3) Ludzie w służbie celów, w odniesieniu do których angażują się, sprawują samokierowanie i samokontrolę.4) Przeciętny człowiek uczy się we właściwych warunkach nie tylko przyjmować na siebie odpowiedzialność, ale i dążyć do niej.5) Wyobraźnia, twórczość i pomysłowość, potrzebne do rozwiązywania problemów organizacji, są rozpowszechnione w populacji pracowników.6) W warunkach współczesnego życia przemysłowego intelektualne możliwości przeciętnej istoty ludzkiej są jedynie częściowo wykorzystane" [7 str.84].Do wyjaśnienia mechanizmu zmian w motywach zachowania ludzi, przewidywania tych zachowań oraz objaśniania ewolucji metod kierowania ludźmi wykorzystano w teorii organizacji i zarządzania popularną (choć coraz mocniej krytykowaną) teorię psychologa amerykańskiego A.Maslowa [3].Według tej teorii wszystkie potrzeby ludzi układają się w hierarchię, co oznacza, że człowiek w pierwszej kolejności odczuwa przymus zaspokojenia potrzeb niższego rzędu, a gdy one zostaną zaspokojone, zaczynają się ujawniać i dominować potrzeby wyższego rzędu.Ponadto wszystkie potrzeby gatunku ludzkiego dają się pogrupować w kilka klas układających się w następującą hierarchię: [4 str.125-127].1) Potrzeby biologiczne (fizjologiczne, wiscerogenne).Są to najbardziej podstawowe potrzeby, których zaspokojenie jest warunkiem utrzymania organizmu przy życiu i przedłużenia gatunku.Przykładowo do tej grupy należą potrzeby pożywienia, ubierania się, mieszkania i płci.Gdy są niezaspokojone, dominują nad wszystkimi innymi potrzebami, podporządkowując sobie całe zachowanie osobnika.2) Potrzeby bezpieczeństwa.Pobudzają one do działań zapewniających organizmowi nienaruszalność i bezpieczeństwo.Ujawniają się, gdy doznajemy bólu, jesteśmy chorzy, podczas wojny, klęsk żywiołowych itp.3) Potrzeba przynależności i miłości (afiliacji).Człowiek z natury jest istotą społeczną.Ma wrodzoną skłonność do nawiązywania bliskich, intymnych stosunków z ludźmi, przeżywania przyjaźni i miłości.Od charakteru związków jednostki z ludźmi zależy jej osobowość i zdrowie psychiczne.4) Potrzeba uznania.Człowiek pragnie zyskać uznanie we własnych oczach i w oczach innych ludzi, pragnie poczucia mocy, kompetencji, prestiżu, dominacji, znaczenia.Potrzebny mu jest trwały i uzasadniony szacunek do samego siebie, wysoka samoocena.Ocena ta zależy w przeważającym stopniu od innych ludzi [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • centka.pev.pl
  •