[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jako te drzewiny, w nagości stojące o zwieśnie, Pan przyodziewa w listki zielone a kwiatuszki pachnące, tak ci, duszo człowiecza, do Jezusa iść po radość, po wesele, po zwiesnę i ono przyobleczenie wieczne.Jako tę ziemię rodzącą a strudzoną ogarnia słońce — tak ci Pan przyhołubi duszyczkę każdą, że nic jej zimy, nic jej bolenie, nic jej śmierć.Hej! Bo ino płakanie jest na tej ziemice, jeno żałość a turbacja!I złość jako te osty się pleni, i w bory urasta!A wszystko próżne jest i daremne — jako to próchno, jako te pępuszki, co je na wodzie wiater wydyma, a drugi je zasię precz żenie.”X— Na ambonie i każdemu z osobna to mówię, ale wy jak te psy tylko nastajecie jeden na drugiego, tylko.— wiatr resztę słów wepchnął mu do gardła, że ksiądz się srodze zakasłał, a Antek nic nie rzekł, szedł w podle i wypatrywał w mrokach, pomiędzy drzewami.Wiatr się podnosił coraz mocniejszy, przewalał się po drodze i tak bił w topole, i miotał nimi, aż się przyginały z jękiem i szumiały rozsrożone.— A mówiłem jusze — zaczął znowu ksiądz — żeby sam kobyłę zaprowadził do stawu, to ją naprzód wypuścił — no, i zapodziała się.Ślepa przecież, zalezie gdzie między płoty i jeszcze nogi połamie! — Biadał i bardzo troskliwie szukał, zaglądał za drzewo każde, wypatrywał po polach.— Przeciech zawżdy sama chodziła.— Zna dobrze drogę do stawu.przecież, nalał kto bądź wody do beczki, wykręcił tylko, a ona już sama trafiła na plebanię.— Ale w dzień ją zaprzęgali.a dzisiaj Magda czy Walek puścili ją już o zmierzchu.Walek! — krzyknął głośno, bo cień jakiś zamajaczył wśród topoli.— Walka widziałem po naszej stronie, ale jeszcze przed zmrokiem.— Polazł ją szukać, rychło w czas.Klacz ma ze dwadzieścia roków, przy mnie się ulęgła.wysłużyła sobie łaskawy chleb.a przywiązana jak człowiek.Mój Boże, żeby się jej co złego nie stało!— Co jej ta będzie! — mruknął Antek ze złością, bo jakże, poszedł do dobrodzieja po radę, po użalenie się, to go ino skrzyczał i jeszcze zabrał, żeby kobyły szukać! Juści, i kobyły szkoda, choć ta i ślepa, i stara, ale zawżdy człowiekowi powinna być pierwszyzna!— A ty się opamiętaj i nie pomstuj, boć to ojciec rodzony! Słyszysz!— Dobrze pamiętam! — odparł ze złością.— Grzech śmiertelny i obraza boska.A nic ten dobrego nie zwojuje sobie, któren w zapamiętałości rękę podnosi na ojców i przeciwi się przykazaniom Bożym.Masz rozum, toś o tym wiedzieć powinien.— Sprawiedliwości chcę ino.— A pomsty szukasz, co?Antek nie wiedział, co rzec na to.— A i to ci jeszcze powiem, że pokorne cielę dwie matki ssie.— Wszyscy mi to powiedają.juści, ino tej pokorności mam już po grdykę, że więcej nie ścierpię! Choćby i zbój, choćby i ukrzywdziciel, ale że ojciec rodzony, to już mu wolno wszystko, a dzieciom nie wolno dochodzić swojej krzywdy! Laboga, takie urządzenie na świecie, że ino plunąć a iść, gdzie oczy poniesą.— A idź, któż cię trzyma? — rzucił porywczo ksiądz.— Może i pójdę, bo co mi tutaj robić, co? — szeptał ciszej, łzawo jakoś.— Bajesz i tyle.Drudzy i jednego zagona nie mają, a siedzą, pracują i jeszcze Panu Bogu dziękują.Wziąłbyś się do roboty, a nie wyrzekał jak baba.Zdrowy jesteś, mocny, masz o co ręce zaczepić.— Przeciech, całe trzy morgi! — rzucił urągliwie.— Żonę i dzieci masz, toś o tym pamiętać powinien.— Baczęć ja dobrze, baczę.— mruknął przez zęby.Wyszli przed karczmę, świeciło się w oknach i jakieś głosy wydzierały się aż na drogę.— Co to, znowu pijatyka, co?— Rekruty, te, co ich do wojska latoś wzieni, piją se la uciechy.W niedzielę ich pognają w tylachny świat, to się cieszą.— Karczma prawie pełna! — szepnął ksiądz przystając przy topoli, skąd było dobrze widać przez okno całe wnętrze zapchane ludźmi.— Bo się zejść miały dzisiaj i uredzić.względem tego lasu, co go dziedzic sprzedał Żydom na porębę.— Przecież niecały sprzedał, jeszcze tyle zostało!— Póki z nami się nie ugodzi, to ani chojaka ruszyć nie damy!— Jak to?.— zapytał wystraszonym nieco głosem.— A nie damy i tyla! Ociec chce się prawować, ale Kłąb i te, co z nim trzymają, powiedają, że sądu nie chcą, a rąbać nie pozwolą i choćby całą wsią iść przyszło, to pójdą, a i z siekierami, i z widłami, jak wypadnie, a swojego nie dadzą.— Jezus Maria! To by się bez bitki i jakiego nieszczęścia nie obyło!— Pewnie! Jak się parę łbów dworskich siekierami rozwali, to zaraz będzie sprawiedliwość!— Antek! Rozum ci się ze złości pomieszał czy co? Głupstwa pleciesz, mój drogi!Ale Antek już nie słuchał, rzucił się nieco w bok i zginął w ciemnościach, a ksiądz poszedł spiesznie ku plebanii, bo usłyszał turkot kół i ciche, żałosne rżenie kobyły.Antek zaś poszedł w dół wsi, ku młynowi, a drugą stroną stawu, żeby nie przechodzić koło chałupy Jagny.Jak zadra tkwiła mu ona pod sercem, jak zła zadra, że jej nie wyciągnąć ni uciec od niej.A bystre światło biło z jej chałupy, jasne i wesołe jakieś.przystanął, aby spojrzeć ino ten jeden razik, aby choć zakląć ze złości — ale go wnet cosik poderwało z miejsca, że pognał jako ten wicher, ni się obejrzał za się.— Ojcowa ona już, ojcowa!Do szwagra bieżał, do kowala — rady i on nijakiej nie da, ale między ludźmi nieco posiedzi, a nie tam, w chałupie ojcowej.Albo i ten ksiądz! Do roboty go będzie zaganiał! Hale, sam nic nie robi, frasunku nijakiego ni turbacji żadnej nie ma, to łatwo mu drugich poganiać.Kobietę mu wypomniał i dzieci.baczy on ją dobrze, baczy! Już mu dość obmierzły jej płakania i ta jej pokorność, i te jej psie, skamlące oczy.i gdyby nie ona!.Żeby to był sam! Jezus mój! — jęknął ciężko i porwał go dziki, szalony gniew, że chciało mu się chycić kogo za gardziel, dusić, rozdzierać i bić aż do śmierci!.Ale kogo?.Nie, nie wiedział, i złość ustąpiła nagle, jak była przyszła, a on patrzył pustym wzrokiem w noc i nasłuchiwał szamotań wichury, co się przewalała po sadach i tak ciepała drzewami, aż kładły się na płoty i chlastały go gałęziami po twarzy.i wlókł się wolno, ociężale, że ledwie się mógł poruszać, bo na duszę jęły mu się zwalać zmory smutku, umęczenia, niemocy, iż rychło zapomniał, gdzie idzie i z czym?.— Ojcowa jest Jagna, ojcowa! — przerzekał raz po raz, a coraz ciszej — jako ten pacierz, bych go nie zapomnąć.W kuźni czerwono było od ogniska, chłopak dymał miechem zapamiętale, aż rozżarzone węgle warczały i buchały krwawym płomieniem; kowal stał przy kowadle, czapkę miał na tyle głowy, ręce nagie, skórzany fartuch, twarz usmoloną tak, że mu ino oczy świeciły się jako te wągliki, a kuł żelazo czerwone mocno, aż huczało, i deszcz iskier rozpryskiwał się spod młota i z sykiem topił się w błotnistej ziemi.— A co? — zapytał po chwili.— I.cóż by zaś! — odparł cicho Antek, wsparł się o wasąg, których kilka stało do okucia, i zapatrzył się w ogień.Kowal pracował tęgo, nagrzewał żelazo raz po raz i kuł, dzwonił do taktu młotem, to pomagał chłopakowi dymać miechem, gdy mocniejszego ognia było potrzeba, a ukradkiem poglądał na Antka i uśmiech złośliwy wił mu się pod rudymi wąsami.— Byłeś pono u dobrodzieja? No i co?— A cóż by, nic! W kościele bym to samo usłyszał [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl centka.pev.pl
.Jako te drzewiny, w nagości stojące o zwieśnie, Pan przyodziewa w listki zielone a kwiatuszki pachnące, tak ci, duszo człowiecza, do Jezusa iść po radość, po wesele, po zwiesnę i ono przyobleczenie wieczne.Jako tę ziemię rodzącą a strudzoną ogarnia słońce — tak ci Pan przyhołubi duszyczkę każdą, że nic jej zimy, nic jej bolenie, nic jej śmierć.Hej! Bo ino płakanie jest na tej ziemice, jeno żałość a turbacja!I złość jako te osty się pleni, i w bory urasta!A wszystko próżne jest i daremne — jako to próchno, jako te pępuszki, co je na wodzie wiater wydyma, a drugi je zasię precz żenie.”X— Na ambonie i każdemu z osobna to mówię, ale wy jak te psy tylko nastajecie jeden na drugiego, tylko.— wiatr resztę słów wepchnął mu do gardła, że ksiądz się srodze zakasłał, a Antek nic nie rzekł, szedł w podle i wypatrywał w mrokach, pomiędzy drzewami.Wiatr się podnosił coraz mocniejszy, przewalał się po drodze i tak bił w topole, i miotał nimi, aż się przyginały z jękiem i szumiały rozsrożone.— A mówiłem jusze — zaczął znowu ksiądz — żeby sam kobyłę zaprowadził do stawu, to ją naprzód wypuścił — no, i zapodziała się.Ślepa przecież, zalezie gdzie między płoty i jeszcze nogi połamie! — Biadał i bardzo troskliwie szukał, zaglądał za drzewo każde, wypatrywał po polach.— Przeciech zawżdy sama chodziła.— Zna dobrze drogę do stawu.przecież, nalał kto bądź wody do beczki, wykręcił tylko, a ona już sama trafiła na plebanię.— Ale w dzień ją zaprzęgali.a dzisiaj Magda czy Walek puścili ją już o zmierzchu.Walek! — krzyknął głośno, bo cień jakiś zamajaczył wśród topoli.— Walka widziałem po naszej stronie, ale jeszcze przed zmrokiem.— Polazł ją szukać, rychło w czas.Klacz ma ze dwadzieścia roków, przy mnie się ulęgła.wysłużyła sobie łaskawy chleb.a przywiązana jak człowiek.Mój Boże, żeby się jej co złego nie stało!— Co jej ta będzie! — mruknął Antek ze złością, bo jakże, poszedł do dobrodzieja po radę, po użalenie się, to go ino skrzyczał i jeszcze zabrał, żeby kobyły szukać! Juści, i kobyły szkoda, choć ta i ślepa, i stara, ale zawżdy człowiekowi powinna być pierwszyzna!— A ty się opamiętaj i nie pomstuj, boć to ojciec rodzony! Słyszysz!— Dobrze pamiętam! — odparł ze złością.— Grzech śmiertelny i obraza boska.A nic ten dobrego nie zwojuje sobie, któren w zapamiętałości rękę podnosi na ojców i przeciwi się przykazaniom Bożym.Masz rozum, toś o tym wiedzieć powinien.— Sprawiedliwości chcę ino.— A pomsty szukasz, co?Antek nie wiedział, co rzec na to.— A i to ci jeszcze powiem, że pokorne cielę dwie matki ssie.— Wszyscy mi to powiedają.juści, ino tej pokorności mam już po grdykę, że więcej nie ścierpię! Choćby i zbój, choćby i ukrzywdziciel, ale że ojciec rodzony, to już mu wolno wszystko, a dzieciom nie wolno dochodzić swojej krzywdy! Laboga, takie urządzenie na świecie, że ino plunąć a iść, gdzie oczy poniesą.— A idź, któż cię trzyma? — rzucił porywczo ksiądz.— Może i pójdę, bo co mi tutaj robić, co? — szeptał ciszej, łzawo jakoś.— Bajesz i tyle.Drudzy i jednego zagona nie mają, a siedzą, pracują i jeszcze Panu Bogu dziękują.Wziąłbyś się do roboty, a nie wyrzekał jak baba.Zdrowy jesteś, mocny, masz o co ręce zaczepić.— Przeciech, całe trzy morgi! — rzucił urągliwie.— Żonę i dzieci masz, toś o tym pamiętać powinien.— Baczęć ja dobrze, baczę.— mruknął przez zęby.Wyszli przed karczmę, świeciło się w oknach i jakieś głosy wydzierały się aż na drogę.— Co to, znowu pijatyka, co?— Rekruty, te, co ich do wojska latoś wzieni, piją se la uciechy.W niedzielę ich pognają w tylachny świat, to się cieszą.— Karczma prawie pełna! — szepnął ksiądz przystając przy topoli, skąd było dobrze widać przez okno całe wnętrze zapchane ludźmi.— Bo się zejść miały dzisiaj i uredzić.względem tego lasu, co go dziedzic sprzedał Żydom na porębę.— Przecież niecały sprzedał, jeszcze tyle zostało!— Póki z nami się nie ugodzi, to ani chojaka ruszyć nie damy!— Jak to?.— zapytał wystraszonym nieco głosem.— A nie damy i tyla! Ociec chce się prawować, ale Kłąb i te, co z nim trzymają, powiedają, że sądu nie chcą, a rąbać nie pozwolą i choćby całą wsią iść przyszło, to pójdą, a i z siekierami, i z widłami, jak wypadnie, a swojego nie dadzą.— Jezus Maria! To by się bez bitki i jakiego nieszczęścia nie obyło!— Pewnie! Jak się parę łbów dworskich siekierami rozwali, to zaraz będzie sprawiedliwość!— Antek! Rozum ci się ze złości pomieszał czy co? Głupstwa pleciesz, mój drogi!Ale Antek już nie słuchał, rzucił się nieco w bok i zginął w ciemnościach, a ksiądz poszedł spiesznie ku plebanii, bo usłyszał turkot kół i ciche, żałosne rżenie kobyły.Antek zaś poszedł w dół wsi, ku młynowi, a drugą stroną stawu, żeby nie przechodzić koło chałupy Jagny.Jak zadra tkwiła mu ona pod sercem, jak zła zadra, że jej nie wyciągnąć ni uciec od niej.A bystre światło biło z jej chałupy, jasne i wesołe jakieś.przystanął, aby spojrzeć ino ten jeden razik, aby choć zakląć ze złości — ale go wnet cosik poderwało z miejsca, że pognał jako ten wicher, ni się obejrzał za się.— Ojcowa ona już, ojcowa!Do szwagra bieżał, do kowala — rady i on nijakiej nie da, ale między ludźmi nieco posiedzi, a nie tam, w chałupie ojcowej.Albo i ten ksiądz! Do roboty go będzie zaganiał! Hale, sam nic nie robi, frasunku nijakiego ni turbacji żadnej nie ma, to łatwo mu drugich poganiać.Kobietę mu wypomniał i dzieci.baczy on ją dobrze, baczy! Już mu dość obmierzły jej płakania i ta jej pokorność, i te jej psie, skamlące oczy.i gdyby nie ona!.Żeby to był sam! Jezus mój! — jęknął ciężko i porwał go dziki, szalony gniew, że chciało mu się chycić kogo za gardziel, dusić, rozdzierać i bić aż do śmierci!.Ale kogo?.Nie, nie wiedział, i złość ustąpiła nagle, jak była przyszła, a on patrzył pustym wzrokiem w noc i nasłuchiwał szamotań wichury, co się przewalała po sadach i tak ciepała drzewami, aż kładły się na płoty i chlastały go gałęziami po twarzy.i wlókł się wolno, ociężale, że ledwie się mógł poruszać, bo na duszę jęły mu się zwalać zmory smutku, umęczenia, niemocy, iż rychło zapomniał, gdzie idzie i z czym?.— Ojcowa jest Jagna, ojcowa! — przerzekał raz po raz, a coraz ciszej — jako ten pacierz, bych go nie zapomnąć.W kuźni czerwono było od ogniska, chłopak dymał miechem zapamiętale, aż rozżarzone węgle warczały i buchały krwawym płomieniem; kowal stał przy kowadle, czapkę miał na tyle głowy, ręce nagie, skórzany fartuch, twarz usmoloną tak, że mu ino oczy świeciły się jako te wągliki, a kuł żelazo czerwone mocno, aż huczało, i deszcz iskier rozpryskiwał się spod młota i z sykiem topił się w błotnistej ziemi.— A co? — zapytał po chwili.— I.cóż by zaś! — odparł cicho Antek, wsparł się o wasąg, których kilka stało do okucia, i zapatrzył się w ogień.Kowal pracował tęgo, nagrzewał żelazo raz po raz i kuł, dzwonił do taktu młotem, to pomagał chłopakowi dymać miechem, gdy mocniejszego ognia było potrzeba, a ukradkiem poglądał na Antka i uśmiech złośliwy wił mu się pod rudymi wąsami.— Byłeś pono u dobrodzieja? No i co?— A cóż by, nic! W kościele bym to samo usłyszał [ Pobierz całość w formacie PDF ]