Doktryny polityczno prawne. Prof. Maria Zmierczak

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nie można pozwolid na to, że bogatsiobywatele, wzbogacając się kosztem swojego narodu, umieszczali zyski zagranicą.�� Obowiązek pomocy w drodze transferu technologii.�� Papież wykluczył rewolucję, nawet w sytuacjach skrajnie niesprawiedliwych.�� Jan Paweł IIo 1981 encyklika Laborem exercens wydana przecież w czasach Solidarności.Pośrednio odnosiła się do sytuacjiw Polsce.Zajmuje się ona problemem pracy ludzkiej.Papież poświęcił wiele uwagi:�� Krytyce liberalnej koncepcji pracy wg której wartośd pracy jest regulowana grą podaży i popytu.�� Krytyka marksizmu�� Podkreślenie antropologicznego wymiaru pracy jest ona pewną wartością, niezależnie od tego, że dajeteż środki do utrzymania.W encyklice pada sformułowanie o moralnym pierwszeostwie pracy przedkapitałem.32�� Pracodawca pośredni ci, którzy określają ogólne warunki pracy a więc instytucje paostwowe,zbiorowe umowy o pracę, cały ustrój społeczno-ekonomiczny.Pracodawca pośredni musi mied nauwadze, że praca jest formą uczestnictwa w życiu społecznym.�� Płaca musi byd sprawiedliwa.�� Program wolności pracy zakaz pracy przymusowej.�� Problem związków zawodowych i organizacji pracy encyklika dopuszcza strajk bez sankcji karnych jakouprawniona metoda walki o słuszne uprawnienia pod odpowiednimi warunkami: musi byd statecznymśrodkiem, nie może byd nadużywany, także do rozgrywek politycznych.o 1991 encyklika Centesimus annus ogłoszona w stulecie Rerum Novarum.Dokument wydany przecież już poupadku socjalizmu, w momencie transformacji ku kapitalizmowi.�� Papież ostrzega w niej przed liberalizmem gospodarczym przeradzającym się w konsumpcjonizm.�� Przyznając, że społeczeostwo posługuje się zyskiem jako wskaznikiem wartości przedsiębiorstwa.Ma onoprzecież znaczenie nie tylko, jako zyskowne, ale także ze względu na miejsca pracy.�� Papież przyznaje, że wydaje się że dla naszych czasów najlepszym ustrojem jest demokracja oparta napodziale władzy i zasady paostwa prawnego.�� Nie stroni jednak od krytyki demokracji: może ona przecież stad się totalitaryzmem, jeśli nie jest oparta naprawdzie.Kościół podkreśla, że istnieją obiektywne ograniczenia władzy nie jest tak, że demokratyczniewybrana władza nie ma żadnych ograniczeo.Wykład 115 maja 2010RepublikanizmDoktryna ta stała się ostatnio bardzo modna.Jest to doktryna uznająca jako formę paostwa republikę w klasycznym znaczeniu: respublica - rzecz wspólna.Władza należy do obywateli tej republiki.W tym sensie idea republikanizmu jest bardzo stara: narodziła sięprzecież w Atenach, istniała republika rzymska, która upadła pod wpływem wiatru dziejów.Ustroje quasi-republikaoskie przetrwały wpaostwach-miastach jeszcze w renesansie (w Rosji Nowogród).Specyficzną postacią res publica była angielska commonwealth.�� Kryje się za tym pewna wizja człowieka-obywatela.Prawdziwa wolnośd człowieka realizuje się w wolności politycznej a więcnie w wolności osobistej, ale w wolnościach politycznych, tj.możliwośd np.brania udziału w stanowieniu prawa.Wolnośdzasadza się na tym, że biorę udział, a nie na osobistej niezależności od paostwa (wolności negatywnej myśleniecharakterystyczne dla liberałów).Wg republikanów wolnośd negatywna może byd co najwyżej skutkiem wolności pozytywnej.�� Uznanie republiki (paostwa) za najwyższe dobro, ważniejsze od jednostki zakłada się, że żeby jednostka mogła w ogólefunkcjonowad musi byd członkiem społeczności politycznej.�� Przykłady historyczne:o W różnych epokach pojęcie obywatela zmieniało się w demokracji ateoskiej i rzymskiej republice dotyczyłonielicznej grupy.o Charakterystycznym dla polskiej myśli politycznej był republikanizm szlachecki w XVI-XVIII w.�� Wolnośd ma polegad na tym, że obywatele stanowią sami dla siebie prawa.�� Stan szlachecki był dośd szeroki, bardzo istotna była zasada równości szlachty w obrębie stanuszlacheckiego (w 1690 r., gdy w konstytucji sejmowej pojawił się zwrot mniejsza szlachta został onnatychmiast oprotestowany i zaskarżony w sądach).�� Istniało też przeświadczenie, iż należy dążyd do jednomyślności (liberum veto).�� Na całej szlachcie ciążył obowiązek obrony.o Republikanizm amerykaoski przeświadczenie, iż obywatele sami nadają sobie konstytucję, co łączyło się zkoncepcjami prawa natury (wolnośd i równośd).�� Stopniowo forma republikaoska była podporządkowywana ideom liberalnym.W USA w latach 80.wykształcił się komunitaryzm pogląd mślicieli amerykaoskich, którzy uważali, iż należy przypomniedobywatelom, że rzecz wspólna wymaga ponoszenia wspólnych ciężarów podkreśla się obowiązkiobywateli.Argumentują, że wolności obywatelskie istnieją tylko dlatego, że paostwo je gwarantuje,dlatego obowiązkiem obywatela jest dbanie o paostwie nie można jedynie żądad, ale trzeba też dawad.�� Stąd podkreślanie, że człowiek jest istotą polityczną.Hannah Arendt wiele swojej uwagi poświęciłapoczątkom USA na Mayflower spisano umowę, która miała leżed u podstaw amerykaoskiegospołeczeostwa.Człowiek jest człowiekiem jedynie we wspólnocie politycznej.Arendt twierdziła, że33podstawowym elementem rewolucji amerykaoskiej było uczestnictwo obywateli w życiu politycznej przede wszystkim w formie debat politycznych.�� Arendt uważała, że w Europie republikanizm uległ wypaczeniu już w czasie rewolucjifrancuskiej, ze względu na dyktaturę jakobinów.Poszło to w kierunku postulatu paostwasocjalnego, co wchodzi w kolizję z odpowiedzialnością za paostwo.�� Alasdair McIntyre nie ma zgody między konsekwentnym liberałem, który twierdzi, że nie mausprawiedliwienia dla pogwałcenia praw jednostki, a republikaninem, który uważa, że dobro wspólnewymaga czasem naruszenia indywidualnych swobód.�� Spór ten ujawnił się przy okazji ustaw wydanych po 09/11 szczególnie tych umożliwiającychpodsłuchiwanie obywateli, aresztowania prewencyjne.W tej sprawie głośno oponowaliliberałowie, twierdzący, że wolności trzeba chronid za wszelką cenę; republikanie natomiastargumentowali, że należy chronid paostwo i wspólnotę.o Republikanizm francuski francuscy republikanie w pierwszej poł.XIX w.popierali Rewolucję Francuską.Myślicielerepublikaoscy (z którymi sympatyzował Mickiewicz Adam) podkreślali wyjątkowośd paostwa francuskiego, ponieważono właśnie miało gwarantowad wolnośd i równośd pomimo tego, że Francja w tym okresie była monarchią [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Wątki