filozofia bytu w beniamin maior

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.c 1962.Poprawność tłumaczenia sapientiae spectacula przez rzeczy wskazujące na Boga, ujawniającego wtych rzeczach Swą mądrość stwierdzają teksty: in his omnibus creaturis illius superessentiae potentiam,sapientiam,munificentiam mirando veneramur et venerando miramur c70C, attendamus quomodo in sapientia suafecit haec omnia, quomodo sapientia sua fundavit terram et stabilivit coelos prudentia.Consideramusnihilominus.quomodo sit iustus Dominus in omnibus viis suis. c 87D.Kulesza dał terminowi spectaculumznaczenie tego, co dziwi, cudu s.224.Słusznie.Należy jednak dodać, że Ryszard głębiej ujmuje treśćtego terminu rozumiejąc go, jak wskazują teksty, jako to, co może świadczyć o Mądrości, co jest jejznakiem, budzącym podziw, czymś, w czym widoczny jest ślad niewidzialnego Boga.137I tu ma rację Kulesza zarzucając Ebnerowi, że omawia zagadnienia teorii poznania, której Ryszard niepodał.Rzeczywiście Ryszard nie omawia poznania innego niż kontemplacyjne.138 crescit itaque ex admiratione attentio, et ex attentione cognitio.c 178 B.139c 193 C.140 sensibilia dico quaelibet visibilia.Intelligibilia autem dico invisibilia.Intellectibilia hoc loco dicoinvisibilia et humanae rationi incomprehensibilia.c 72 CD.40Na podmiot więc kontemplacji (mens) wszyscy się zgadzają.Istota kontemplacjijako aktu intelektualnego także nie budzi dyskusji.Owszem, D�chanet stwierdza, żecały Beniamin Major ujmuje i uzasadnia kontemplację jako akt intelektu, zależny od siłczłowieka141.I trzeba przypomnieć, że skoro kontemplacja jest aktem intelektuludzkiego nie może więc być zasadniczo wlana.Stwierdzenie to popiera fakt, żekontemplacja dotyczy rzeczy, które są tym, w czym widzi się mądrość Boga, spectaculasapientiae.Stanowczo więc trzeba odrzucić poglądy, które przyjmują, że kontemplacjawedług Ryszarda odnosi się tylko do Boga i jest poznaniem, które za nas spełniaBóg142.Nawet gdyby się przyjęło teorię poznania augustyńską, którą niewątpliwieRyszard znał od Hugona143, to w wypadku kontemplacji, przy rozróżnieniu dwu jejdefinicji u Ryszarda, pozostaje niezbite stwierdzenie, że kontemplacja jest aktemintelektu i odnosi się do przedmiotów także poza Bogiem.Sama definicja określając, że kontemplacja jest perspicacia, że jest umysłowymdociekaniem, zobowiązuje do uznania jej za jedno, niestopniowane działanie.Ryszardpoza tym, zastanawiając się nad przedmiotem danego etapu kontemplacji, stwierdza, żejest ona jednym oglądem144.Stwierdzenie to jest prawie rozstrzygające, w każdym razieupoważnia do, wykazania, że kontemplację należy ujmować jako czynność.W wielumiejscach Beniamina Ryszard ustala, że w kontemplacji podziwia się rzeczywidzialne145, niewidzialne, własną dusze i aniołów146.Ten podziw sprawia, żeposzerzana umysł przez wiedzę147, wychodzimy ponad siebie przez podniesienie ponadnaturę148, dochodzimy do odmiany umysłu w pobożności, podziwie i uradowaniu ze141 Tout le Beniamir Maior nous pr�sente la contemplatio comme un acte de nature intellectuelle,produit sur un mode proportionn� aux forces humaines laiss�es � elle m�mes.D�chanet (11) c 1965.142Por.Kulesza (28) i poprzednie myśli niniejszego rozdziału oraz z D�chaneta (11) c 1962.143Stosunek Ryszarda do Hugona, patrz s.93-97.144Mówi bowiem o jednej spekulacji, a o różnych rzeczach, których dotyczy.Por. De distinctione eorumque ad hanc speculationem pertinent c 91C, por.c 107D, i tekst wyrazny: contemplatio sub uno visionisradio ad innumera se diffundit c67B.145Np. primum.considerationis genus est in consideratione et admiratione rerum corporalium inomnibus eis que per quinque sensus corporeos ingrediuntur ad animum c 79A. sensibilia dico.visibiliaet sensu corporeo perciptibilia.c 72C.146 Constat.hoc contempl.in incorporeis et invisibilibus essentiis utpote spiritibus angelicis, et.humanis [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Wątki